“Transformimi i zemërimit të shndërrohet në një zgjidhje”.

Kjo është fraza kryesore e “letrës drejtuar francezëve” nga Emmanuel Macron, dokumenti i pritur që duhet të jetë baza për kapërcimin e krizës sociale dhe duke nisur nga e marta, “debatin e madh kombëtar”.

Në katër temat kryesore që do të ndezin debatin, presidenti parashtron 32 pyetje.

Macron shpjegon se “Franca nuk është një vend si çdo tjetër” dhe se “ndjenja e padrejtësisë është më e fortë se diku tjetër”.

Katër tema dhe 32 pyetje që Macron vendos t’i drejtojë drejtpërsëdrejti bashkëqytetarëve të tij, duke siguruar që “nuk ka pyetje të ndaluara” dhe se edhe nëse “nuk do të pajtohemi për gjithçka”, ne do të jemi “një popull që nuk ka frikë të flasë, për të diskutuar, për të debatuar”. “Franca, – shkruan Macron, – nuk është një vend si çdo tjetër.

Ndjenja e padrejtësisë është më e fortë se gjetkë. Nevoja për ndihmë të ndërsjellë dhe solidaritet është më e fortë.

Ne punojmë me ne që financon pensionet. njerëzit paguajnë tatimin mbi të ardhurat, të cilat ndonjëherë janë të rënda, gjë që redukton pabarazitë: shkolla, shëndeti, siguria dhe drejtësia janë të arritshme për të gjithë, pavarësisht situatës dhe pasurisë, paparashikuara të jetës, siç është papunësia , mund të tejkalohet në sajë të përpjekjeve të përbashkëta nga të gjithë’

Macron pretendon të “ndajë padurimin” e atyre që sot janë “të pakënaqur ose të zemëruar” për “taksat shumë të larta, shërbimet publike shumë larg, pagat e ulëta”. Por “gjendja” është “të mos pranosh asnjë formë dhune”.

Tema numër një, taksat: “Si të bëjmë të ardhurat tatimore më të drejta dhe efektive? Çfarë taksash duhet të ulim para të tjerëve?”, Pyet presidenti. Dhe “çfarë shkurtimesh?”. Cilat “shërbime publike mund të eliminohen për shkak se ato janë tejkaluar apo të padobishme” dhe “cilat janë nevojat e reja për shërbime?”.

Pastaj kalohet në temën e dytë të debatit: organizimin e shtetit dhe organeve publike. “Më shumë decentralizim? Si do të dëshironit të përmirësonit veprimet e shtetit? Për administratën”.

Pastaj tema delikate e “tranzicionit ekologjik”: “Si e financojmë atë me taksat? Tatimet? Kush duhet të jetë i përfshirë së pari?”. Dhe duke shkuar poshtë në veçanti, “si për të zëvendësuar kazan të vjetër, ose makinë e vjetër?”.

Në kapitullin e katërt, në lidhje me çështjet e demokracisë dhe qytetarisë, ata janë të vendosur në numrin e pyetjeve parlamentare në reformën institucionale, demokracisë pjesëmarrëse, me një pyetje të veçantë në lidhje me “përdorim më të madh të referendumeve”, një temë që u bë kërkesa e parë e xhaketave të verdha. Ka edhe hapësirë për emigracionin? “Çfarë do të propozoni për të përmirësuar integrimin në mbi temën e emigracionit, mendoni se ne duhet të fiksojmë objektivat vjetore të vendosura nga Parlamenti Çfarë propozoni për t’u përgjigjur për këtë sfidë që do të zgjasë me kalimin e kohës?”.

“Ky debat, – tha presidenti, – është një iniciativë nga e cila kam qëllim të fortë për të nxjerrë përfundime. Kjo nuk është as një zgjedhje e as një referendum. Është vetë shprehja juaj personale, e cili korrespondon me historinë tuaj, tuaj mendimet për prioritetet tuaj. Kështu pra kam ndër mend që me ju, të transformoj zemërimin në zgjidhje”.

Debati kombëtar duhet të zgjasë dy muaj dhe duhet të shërbejë për të zbutur protestat e xhaketave të verdha ndaj qeverisë. Vendet ku do të zhvillohet do të jenë komunat dhe interneti. /Shqip